Diagnozy są dziećmi swojego czasu. Diagnozy powstają, sa nowoczesne i modne a potem ulegają zapomnieniu. Jestem lekarzem od prawie 30 lat (1988-2018). W tym czasie zmieniła sie panorama chorób. Dominujące kiedyś choroby układu ruchu zastąpiły choroby psychiczne. Choroby układu krążenia w dalszym ciągu są główną przyczyną zgonów ale coraz częściej przyczyna śmierci w ostatnich latach są choroby nowotworowe Wspólcześnie występują również takie choroby i diagnozy o których nie uczyłem sie w czasie moich studiow medycznych (1982-1988). Do tych chorób należy na przykład fibromialgia i borelioza.

Kryteria diagnostyczne fibromialgii przedstawiło Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne w 1990 roku. Około 15 lat temu – kiedy to z polskimi kolegami i koleżankami robiłem szwedzką specjalizację z medycyny ogólnej – wyrażaliśmy zdziwienie częstym rozpowszechnieniem tej choroby wśród pacjenów szwedzkich. Z tego co aktualnie obserwuję w swojej praktyce to fibromialgia jest częstą diagnozą nie tylko w Szwecji ale też coraz częstszą w Polsce.

Innym przykładem nowej choroby jest borelioza. Borelioza jest najczęstsą chorobą odkleszczową na półkuli pólnocnej. Zakażenie człowieka następuje poprzez ślinę lub wymiociny kleszcza. Rumień wędrujący jest najczęstszym objawem wczesnej postaci boreliozy. Zakażenie jest skutecznie leczone za pomocą antybiotyków z grupy penicylin, cefalosporyn lub tetracyklin. W 2004 roku w Polsce liczba zachorowań wynosiła 3817, a w 2016 roku już 21200.

Lekomania to nie jest nowy problem w praktyce lekarskiej w Polsce i w innych krajach wysokorozwinietych w tym w Szwecji. Ale według moich obserwacji problem ten w ostatnich latach przybiera niepokojące rozmiary. Częściowo problem ten wywołany jest agresywną reklamą leków bez recepty ale też leków recepturowych. Innym powodem jest irracjonalna wiara niektorych pacjentów w to że leki moga wyleczyć każdą dolegliwość. A że oferta firm farmaceutycznych wydaje się być nieskończona to i występowanie przypadków lekomanii staje się coraz częstsze.Jeszcze większym problemem medycznym i społecznym jest lekozależność czyli zależność lekowa. Uzależnienie od leków polega na przymusie zażywania leków w celu doznania oczekiwanego efektu psychicznego lub fzycznego. Lekozależność najczęściej obejmuje leki przeciwbólowe, nasenne, dopingujące i euforyzujące.

Biegunowo odmiennym problemem wspólczesnych lekarzy praktyków jest nieuzasadniony lęk pacjentów przed zażywaniem leków i stosowania szczepionek. Wielu pacjentów i ich rodzin ma przesadny lęk przed zażywaniem leków. W takich przypadkach lekarze najczęściej słyszą, że po przeczytaniu ulotki leków informującej o objawach ubocznych pacjent odstępuje od planowanego leczenia z obawy przez niepożądanymi skutkami. Na nic zdają się tłumaczenia lekarza, że lekkie objawy uboczne nie stanowią zagrożenia dla zdrowia a ciężkie objawy uboczne występują bardzo rzadko a ryzyko ich wystąpienia jest praktycznie zerowe. Jeszcze większym problemem we współczesnej medycynie jest unikanie szczepień ochronnych. Przykładem skutków unikania szczepień jest powrót wysoce zaraźliwej choroby zakaźnej wieku dziecięcego. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia w 1990 roku na świecie było 630000 zgonów wywołanych odrą a w roku 2011 liczba ta zmniejszyła się do 158000. Oblicza się że szczepienia przeciw odrze zapobiegają rocznie 1 milionowi zgonów. Mimo tego wielu rodziców decyduje o rezygnacji z szczepień przeciwko odrze ale tez przeciwko innym chorobom z powodu nieuzasadnionych obaw przed ewentualnymi komplikacjami poszczepiennymi.

Fibromialgia, borelioza, lekomania i lekofobia to nowe choroby w praktyce lekarzy z mojego pokolenia (czyli ostatnich 30 lat). Ale niektóre choroby sa rzeczywiście nowe i nie wystepowały w czasach przed rewolucją informatyczną. Pojawienie sie nowych chorób i w efekcie nowych diagnoz wiąże się z powszechnym użytkowaniem komputerów i telefonów komórkowych. W epoce komputerów, komórek i internetu czyli w ciągu minionych 20 lat pojawiły sie następujące problemy zdrowotne – realne choroby i wirtualne problemy (choroby z nadmiaru techniki i technologii w życiu zawodowym i prywatnym) :

1. Google hipochondria nazywana tez cyberhipochondrią. Zadebiutowała po powstaniu Googla w roku 1998. Manifestuje się panicznym lękiem po wpisaniu swoich objawów w wyszukiwarce Google. Pacjenci doktora Google wybierają zwykle poważne diagnozy i rzadko zadawalają sie odpowiedzią że problem zdrowotny jest banalny. .
2. Stany lękowe u użytkowników Facebooka. Lęki wywołane mniejszą ilością lajków niż oczekiwana w reakcji na wpisy na Facebooku. ”Czy wpis był zły ?”, ”Czy mój wpis był wystarczająco ciekawy?”, ”Nikt mnie nie lubi?”, ”Dlaczego wszyscy mnie nienawidzą?” Dlaczego życie moich przyjaciół jest bardziej ekscytujące i przyjemniejsze niż moje?”.
3. Chlamydia wywołana kontakem seksualnym z partnerem poznanym na portalu randkowym Tinder. Epidemia zapaleń cewki moczowej u mężczyzn i zapaleń szyjki macicy u kobiet po powstaniu w 2012 roku Tindera – mobilnego portalu randkowego korzystającego z technologii lokalizacji.
4. Zespół RSI (ang. repetitive strain injury) to zespół dolegliwościspowodowanych chronicznym przeciążeniem mięśni i scięgien. Syndrom ten wywołuje bóle mieśni i scięgien : rąk, nadgarstka, przedramienia, łokcia, barku i szyji. Częsta choroba wsród pracowników IT, sekretarek a także u osób, którzy w domu spędzają wiele godzin przy komputerze przeglądając internet lub grając w gry komputerowe. Zespół RSI jest spowodowany wykonywaniem powtarzających się czynności obsługi komputera za pomocą myszy i klawiatury (długotrwałe powtarzanie monotonnych czynności). 
5. Bóle kciuka u posiadacza telefonu komórkowego. Nazywane także androidartros. Diagnoza znana od czasów wylansowania Iphone w 2007 roku. Objawem tej choroby jest ból w stawie śródręczno-paliczkowym kciuka po zbyt długim skrolowaniu (scrollowaniu) na telefonie komórkowym.
6. Sms-złamania. Wspólna diagnoza dla wszystkich złaman kości wywołanych wypadkami spowodowanych brakiem uwagi podczas sms-owania w czasie prowadzenia rowerów, samochodów i innych pojazdów.