Definicja

Przewlekła obturacyjna choroba płuc, POChP  – zespół chorobowy charakteryzujący się postępującym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Ograniczenie to wynika z choroby małych dróg oddechowych (przewlekłego zapalenia oskrzeli i oskrzelików) i zniszczenia miąższu płucnego (rozedmy).

Przewlekła obturacyjna choroba płuc jest najczęściej związana z odpowiedzią zapalną układu oddechowego na szkodliwe pyły i substancje z jakimi chory ma do czynienia w ciągu swojego życia. Najczęstszą przyczyną POChP jest narażenie na dym tytoniowy, ale inne czynniki, na przykład substancje drażniące z powietrza również mogą doprowadzić do rozwinięcia się choroby.

Objawy są niespecyficzne : długotrwały kaszel, duszność, zwiększona produkcja śluzu w drogach oddechowych. Rozpoznanie stawia się na podstawie badania spirometrycznego.

Leczenie ma charakter objawowy. POChP jest chorobą nieuleczalną, a wszelkie działania lekarskie mają na celu spowolnienie procesu chorobowego i poprawę komfortu życia pacjenta.

Przewlekła obturacyjna choroba płuc jest znana od dawna, opisy rozedmy w piśmiennictwie medycznym przewijały się od kilku wieków, natomiast w oficjalnej nomenklaturze medycznej nazwa COPD (ang. chronic obstructive pulmonary disease) pojawiła się dopiero w 1966 roku.

W 1846 roku John Hutchinson wynalazł spirometr – aparat stosowany do dnia dzisiejszego w celu wykonania badania diagnostycznego POChP

W 1998 roku powstała Światowa Inicjatywa na rzecz Walki z Przewlekłą Obturacyjną Chorobą Płuc (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease – GOLD) i w 2001 roku opublikowano pierwszy raport. W dalszym ciągu GOLD publikuje przegląd aktualnych badań dotyczących POChP.

Epidemiologia

Dane na temat częstości występowania POChP są niedoszacowane, głównie w związku z nierozpoznawaniem wczesnych stadiów choroby, a także stosowaniem różnych kryteriów diagnostycznych. Uważa się, że co 3-5 osoba spełnia spirometryczne kryteria POChP.

POChP występuje u około 8-10 % populacji, z czego 65 % ma lekką a 5 % ciężką postać choroby.

POChP występuje głównie u osób powyżej 40 roku życia i zapadalność rośnie z wiekiem. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że około jednej czwartej osób w wieku powyżej 40 lat ma ograniczenia przepływu w drogach oddechowych mogące odpowiadać I stadium POChP.

U palaczy tytoniu (aktualnych i byłych) przewlekła obturacyjna choroba płuc występuje znacznie częściej niż w populacji osób niepalących. Częściej chorują również osoby po 40. roku życia oraz mężczyźni.

Światowa Organizacja Zdrowia określa liczbę chorych na POChP na 210 milionów w skali światowej. W 2005 roku zmarło z tego powodu 3 miliony osób.

W Stanach Zjednoczonych POChP jest trzecią pod względem częstości przyczyną zgonów. WHO przewiduje, że POChP w 2030 roku stanie się czwartą przyczyną zgonów na świecie.

Częstość występowania POChP, a także jej nieodwracalny przebieg połączony z narastającą liczbą zaostrzeń, stanowi również poważny problem ekonomiczny. W Unii Europejskiej całkowity koszt związany z POChP wynosi około 4,7 miliarda euro. W Stanach Zjednoczonych bezpośrednie koszty POChP (koszty służby zdrowia związane z diagnostyką i leczeniem) w 2002 roku wyniosły 18 miliardów dolarów, a koszty pośrednie (związane z niesprawnością, absencjami w pracy itp.) 14,1 miliarda dolarów.

W Polsce w latach 1999–2000 POChP była przyczyną 2,6% zgonów mężczyzn i 1,3% kobiet. Rocznie w Polsce umiera z powodu tej choroby 15 000 osób. Niemal połowa chorych umiera w ciągu 10 lat od momentu rozpoznania. U około 10% populacji polskiej po 40. roku życia stwierdza się cechy POChP.

Czynniki ryzyka

• Palenie tytoniu. Do najlepiej udokumentowanych czynników ryzyka wystąpienia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc należy palenie tytoniu (papierosy, fajki, cygara). Ryzyko jest zależne od dawki, im większe narażenie, tym większa częstość występowania POChP. Palenie fajek czy cygar powoduje nieco mniejszą chorobowość i umieralność niż u palaczy papierosów, ale i tak istotnie wyższą niż u populacji niepalącej. Palenie tytoniu jest przyczyną 80% przypadków POChP. Z uwagi na to, że nie u wszystkich palaczy tytoniu rozwija się klinicznie jawna POChP, postuluje się współistniejący udział czynników genetycznych, które mogą modyfikować odpowiedź organizmu na szkodliwe substancje.
• Zanieczyszczenie powietrza i narażenie zawodowe. Wśród innych wziewnych czynników ryzyka wymienia się również narażenie zawodowe na pyły przemysłowe i substancje chemiczne. Szacuje się, że wyżej wymienione czynniki odpowiadają za 10–20% przypadków rozwoju POChP. Również spalanie w warunkach domowych biomasy(zwłaszcza w źle wentylowanych pomieszczeniach) może być czynnikiem ryzyka, zwłaszcza u kobiet w krajach rozwijających się.
• Genetyczne czynniki. Czynniki genetyczne mają również istotny wpływ na rozwój POChP. Jest to zależność wielogenowa. Stosunkowo najlepiej udokumentowany jest wpływ wrodzonego niedoboru α₁-antytrypsyny, który odpowiada za około 1% przypadków POChP. U osób dotkniętych tym schorzeniem rozwija się rozedma, która z biegiem czasu doprowadza do upośledzenia czynności płuc i rozwoju POChP.
• Infekcje i astma. Częste infekcje górnych dróg oddechowych u dzieci kojarzone jest z większą zapadalnością na POChP u dorosłych. Astma jest również czynnikiem ryzyka. Zachorowanie na astmę i POChP jednocześnie oznacza większą śmiertelność i gorszą prognozę, niż w przypadku zachorowania tylko na astmę lub tylko na POChP.

Objawy POChP

Do głównych objawów przewlekłej obturacyjnej choroby płuc należy duszność występująca przez kilka miesięcy, a nawet lat. Jest główną przyczyną szukania pomocy lekarskiej przez pacjenta. Początkowo jest obecna tylko przy większym wysiłku, w miarę postępu choroby narasta, występując w spoczynku, utrudniając normalne funkcjonowanie.

Kaszel jest jednym z pierwszych objawów POChP, zwłaszcza u palaczy tytoniu. Kaszel ma charakter przewlekły i uporczywy i może być produktywny lub bezproduktywny. Plwocina może zawierać krew (krwioplucie) i ulegać zagęszczaniu zwykle w wyniku uszkodzenia naczyń krwionośnych w drogach oddechowych. Odkrztuszanie dużej ilości plwociny może świadczyć o obecności rozstrzeni oskrzeli. Z kolei duża ilość ropnej wydzieliny może być pierwszym objawem rozpoczynającego się zaostrzenia.

Do innych objawów POChP zalicza się : świszczący oddech, uczucie ciasnoty w klatce piersiowej, przyspieszenie oddechu a także obniżenie tolerancji wysiłku. W zaawansowanych postaciach może występować również spadek masy ciała, jadłowstręt, omdlenia w trakcie napadów kaszlu, depresja.

Nie można postawić diagnozy POChP tylko na postawie wywiadu chorobowego i badania przedmiotowego. Na podstawie obrazu klinicznego można z dużą pewnością podejrzewać rozpoznanie, niemniej ostatecznym dowodem potwierdzającym jest wynik badania spirometrycznego.

Diagnoza POChP

Złotym standardem w rozpoznaniu i monitorowaniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc jest spirometria. Spirometrię należy wykonać u każdego pacjenta z podejrzeniem POChP.

Diagnozę POChP należy rozważać w następujących sytuacjach klinicznych:

• długotrwały kaszel produktywny,
• duszność lub świsty w klatce piersiowej,
• przewlekłe lub nawracające przeziębienia lub bronkity,
• obniżenie sprawności fizycznej,
• wynik badania RTG klatki piersiowej, którego obraz sugeruje POChP,
• pacjent z wieloletnim paleniem tytoniu w wywiadzie.

Do chorób występujących często u pacjentów z POChP zaliczamy :

• Choroby układu sercowo-naczyniowego które współistnieją u 50% pacjentów chorych na POChP;
• Osteoporoza;
• Nowotwory złośliwe płuc – 3-4 razy częstsze u pacjentów z POCh;
• Hiperlipidemie, cukrzyca typu 2, zespół bezdechu sennego;
• Zaburzenia psychiczne w tym m.in. stany lękowe i depresja.

Badania dodatkowe:

Na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej widoczna jest nadmierna jasność płuc jako wynik rozedmy lub spłaszczenie kopuł przepony.

U osób w młodym wieku z obecną rozedmą można wykonać badanie w kierunku niedoboru α₁-antytrypsyny. Należy wykonać również badania przesiewowe u członków rodziny.

Różnicowanie

POChP różnicuje się przede wszystkim z astmą oskrzelową. Za astmą przemawia początek choroby w dzieciństwie lub młodym wieku, współistniejące inne choroby alergiczne, szybkie narastanie objawów, dobra odpowiedź po zastosowaniu sterydów oraz odwracalność obturacji.

Zastoinową niewydolność serca mogą sugerować symetryczne, przy podstawne trzeszczenie i rzężenia nad polami płucnymi oraz poszerzenie serca w RTG klatki piersiowej.

Obfita ropna plwocina, odpluwanie „pełnymi ustami”, częste infekcje bakteryjne, rzężenia nad polami płucnymi, poszerzenie oskrzeli w RTG klatki piersiowej może świadczyć o rozstrzeniach oskrzeli.

Za gruźlicą przemawia charakterystyczny obraz radiologiczny oraz dodatni wynik badania mikrobiologicznego w kierunku prątków.

Inne diagnozy które lekarz bierze pod uwagę w rozpoznaniu różnicowym POChP to : ostre zapalenie oskrzeli, przewlekłe zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, rak płuca, mukowiscydoza.

Leczenie POChP

Leczenie POChP jest indywidualne w zależności od stadium choroby i objawów. Podstawowymi komponentami leczenia są: zaprzestanie palenia tytoniu, trening fizyczny, szczepienia przeciwko grypie i pneumokokowemu zapaleniu płuc oraz leczenie farmakologiczne.

Leczenie farmakologiczne stosowane w POChP ma jedynie charakter objawowy: poprawia komfort życia poprzez łagodzenie objawów i poprawę wydolności wysiłkowej, zmniejsza częstość zaostrzeń, a co za tym idzie liczbę hospitalizacji. W żaden sposób nie wpływa na zahamowanie postępującego upośledzenia czynności płuc. Stosuje się terapię dostosowaną do potrzeb pojedynczego pacjenta. Leczenie ma charakter przewlekły, postępujący – w zależności od pogarszającego się stanu pacjenta wprowadza się większe dawki już stosowanych leków lub dołącza nowe.

• Leki rozszerzające oskrzela. W terapii POChP zastosowanie znalazły β₂-mimetyki, leki przeciwcholinergiczneoraz metyloksantyny, które można stosować pojedynczo (monoterapia), a także w połączeniach – leczeniu skojarzonemu przypisuje się większy efekt bronchodilatacyjny.
• Lekami pierwszego rzutu są leki rozszerzające oskrzela – leki, które powodują polepszenie wartości spirometrycznych, poprawiają opróżnianie płuc z powietrza w czasie wydechu, a także poprawiają wydolność wysiłkową.
• W codziennym leczeniu długoterminowym pierwszeństwo mają długo działające leki rozszerzające oskrzela, a nie krótko działające, które są używane przede wszystkim do opanowywania stanów zaostrzenia duszności (exacerbations).
• Stosowanie sterydów ma mniejsze znaczenie niż w przypadku astmy, niemniej przewlekła terapia wziewnymi lekami zmniejsza częstość zaostrzeń u chorych na ciężkie postaci POChP. Nie poprawiają wartości spirometrycznych, nie zmniejszają umieralności i mogą powodować częstsze występowanie zapalenia płuc. Glikokortykosteroidy wziewne są obarczone mniejszym ryzykiem powikłań niż postaci doustne.
• Leki przeciwkaszlowe. Kaszel pełni rolę ochronną – usuwanie szkodliwych pyłów. Dlatego, mimo uciążliwości dla chorego jakim jest kaszel, nie zaleca się stosowania leków przeciwkaszlowych.

Szczepienia. U chorych na POChP zaleca się wykonywanie corocznych szczepień przeciwko grypie. Mogą one zmniejszyć ryzyko wystąpienia ciężkiego przebiegu choroby oraz zmniejszają ryzyko zgonu. Szczepionka przeciwko pneumokokom powinna być stosowana u pacjentów w podeszłym wieku (>65 lat) – zmniejsza ryzyko wystąpienia zapalenia płuc.

Rehabilitacja. Właściwie prowadzona rehabilitacja oddechowa może poprawić wydolność wysiłkową, zmniejszyć uczucie duszności, zredukować ilość zaostrzeń i związanych z tym hospitalizacji, poprawić samopoczucie chorego i zmniejszyć depresję związaną z POChP. Korzyści z rehabilitacji mogą osiągnąć chorzy w każdym stadium POChP.

Odżywianie. U pacjentów z POChP istotne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała. U chorych może występować zarówno nadwaga, jak i niedożywienie (szczególnie w ciężkich stadiach choroby). Zmniejszony wskaźnik masy ciała jest u chorych z POChP czynnikiem ryzyka zgonu, dlatego należy dążyć do poprawy odżywienia (zwiększenie częstości posiłków, sanacja uzębienia, leczenie chorób towarzyszących).

Przewlekłe leczenie tlenem. Jest często stosowane u chorych z bardzo ciężką postacią POChP (IV stopień). Wykazano, że stosowanie tlenu przez minimum 15 godzin na dobę, przez osoby z przewlekłą niewydolnością oddechową, zwiększa przeżywalność. Powoduje także korzystne efekty hemodynamiczne poprzez zwolnienie narastania nadciśnienia płucnego.

Przebieg naturalny i rokowanie

Przewlekła obturacyjna choroba płuc ma charakter nieodwracalny i postępujący (zwłaszcza przy ciągłym narażeniu na czynniki szkodliwe). Rozpoznanej już POChP nie da się wyleczyć, niemniej poprzez odpowiednie leczenie i ograniczenie narażenia na niekorzystne czynniki można spowolnić postęp choroby, a także poprawić komfort życia pacjenta.

Rokowanie ma ścisły związek z zaprzestaniem palenia tytoniu. U pacjentów, którzy kontynuują nałóg ryzyko upośledzenia czynności płuc jest znacznie większe. Zaprzestanie palenia tytoniu jest jednym z najważniejszych czynników mających znaczenie dla spowolnienia postępu choroby. Nawet w późnym stadium choroby może to obniżyć tempo pogarszania się stanu chorego i opóźnić wystąpienie niepełnosprawności i śmierci.

Istotną kwestią w leczeniu POChP jest właściwa edukacja pacjenta i jego rodziny. Wiedza o chorobie pomoże pacjentowi radzić sobie z POChP w codziennym życiu, a także poprawi ogólny stan zdrowia, mimo że obiektywnie nie wpłynie na czynność płuc. Największe znaczenie ma ukierunkowanie pacjenta na działania, które mają na celu usunięcie z jego otoczenia czynników wpływających negatywnie na postęp choroby, a zwłaszcza zmobilizowanie pacjenta do zaprzestania palenia papierosów.

Głównymi przyczynami zgonu u chorych z POChP są choroby układu krążenia, rak płuca oraz niewydolność oddechowa.

Definicja                                               

Astma oskrzelowa ( z greckiego asthma – „zadyszka”) – często występująca, przewlekła choroba zapalna dróg oddechowych charakteryzująca się odwracalną obturacją (zwężeniem) górnych dróg oddechowych i skurczem oskrzeli.

Charakteryzuje się występowaniem świszczącego oddechu, duszności, uczucia ściskania w klatce piersiowej i kaszlu o zmiennej częstości i nasileniu. Objawy te są związane z rożnego stopnia utrudnieniem wydechowego przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Faza wydechu jest przedłużona i utrudniona.

Uważa się, że astma powodowana jest przez połączenie czynników genetycznych i środowiskowych.

Osoby mające alergię (pyłki, sierść zwierząt, kurz domowy) mają większe ryzyko zachorowania na astmę.

Około 10% populacji ma astmę w ciągu życia.

Około polowy dzieci, które mają lekką astmę wyrasta z astmy w wieku dojrzewania.

Około 15-20 % dzieci w wieku 1-2 lat mają objawy astmy w trakcie choroby przeziębieniowej. Dzieci te „wyrastają” z astmy „przeziębieniowej” w wieku 3-4 lat.

U części dorosłych zmiany w drogach oddechowych w przebiegu astmy są stałe.

Wysiłek fizyczny może wywoływać skurcz oskrzeli zarówno u astmatyków, jak i osób zdrowych. Skurcz oskrzeli występuje u większości astmatyków i do 20% osób zdrowych. Może wystąpić w każdych warunkach pogodowych, jednak częściej pojawia się, kiedy jest sucho lub zimno.

Astma wywołana (lub pogorszona) ekspozycją na czynniki w miejscu pracy jest częstą chorobą zawodową, jednak nie zgłasza się wielu takich przypadków lub nie są one rozpoznawane jako takie. Szacuje się, że 5-25% przypadków astmy u dorosłych ma związek z pracą. Największe ryzyko wysteruje wśród osób, które zajmują się malowaniem natryskowym, piekarzy i osób zajmujących się przetwórstwem żywności, pielęgniarek, pracowników sanitarnych, pracowników przemysłu chemicznego, osób pracujących ze zwierzętami, spawaczy, fryzjerów i cieśli.

Epidemiologia

Zapadalność na astmę wzrosła znacznie od lat 70. XX wieku. Na astmę choruje od 240 do 300 milionów ludzi na całym świecie i jest przyczyną około 250 000 zgonów rocznie. Choroba występuje częściej w krajach rozwiniętych niż rozwijających się.

Astma występuje dwa razy częściej u chłopców niż u dziewczynek, jednak ciężka astma występuje tak samo często u dzieci obojga płci. Wśród dorosłych odsetek zachorowań na astmę jest wyższy u kobiet niż u mężczyzn.

Objawy astmy

Typowymi objawami są: okresy kaszlu, trudności w oddychaniu i świszczący oddech.

Dla astmy charakterystyczne są nawracające napady świszczącego oddechu, duszności, ucisku w klatce piersiowej i kaszlu. Objawy nasilają się zwykle w nocy lub wczesnym rankiem, lub też w reakcji na wysiłek fizyczny czy zimne powietrze.

W wyniku kaszlu w płucach może wydzielać się plwocina, zazwyczaj ciężko ją jednak wykrztusić. Plwocina po ataku astmy może wyglądem przypominać ropę ze względu na dużą ilość eozynofilii.

Niektórzy chorzy na astmę doświadczają objawów rzadko, zazwyczaj w odpowiedzi na zaostrzające je czynniki, u innych natomiast występują nasilone i uporczywe objawy.

Ostry atak astmy jest zwykle wywołany przez czynniki zewnętrzne takie jak: infekcje górnych dróg oddechowych, alergeny (pyłki, kurz, sierść zwierząt futerkowych), kurz domowy, dym tytoniowy, zanieczyszczenie powietrza, zimne powietrze, niektóre leki (nieselektywne leki beta-adrenolityczne).

U osób chorych na astmę częściej występują następujące schorzenia: choroba refluksowa przełyku (GERD), zapalenie zatok przynosowych i obturacyjny bezdech senny. Częstsze są również zaburzenia psychologiczne, miedzy innymi zaburzenia lękowe i zaburzenia afektywne. Nie wiadomo jednak, czy to astma powoduje problemy psychologiczne, czy tez problemy psychologiczne przyczyniają się do astmy.

Atopowe zapalenie skóry, katar sienny i astmę łączy atopia. Najsilniejszym czynnikiem ryzyka wystąpienia astmy jest choroba atopowa w wywiadzie. Astma częściej rozwija się u osób, które maja atopowe zapalenie skóry lub katar sienny.

Diagnostyka

Diagnoza astmy opiera się na : ocenie typowych objawów, wynikach spirometrii i testów alergicznych oraz reakcji na zastosowaną terapię.

Diagnoza astmy powinna być brana pod uwagę, jeżeli w przeszłości stwierdzono: powracający świszczący oddech, kaszel lub problemy z oddychaniem, a objawy ujawniają się lub pogarszają na skutek ćwiczeń fizycznych, zakażeń wirusowych, alergenów oraz zanieczyszczenia powietrza. Spirometria służy wówczas do potwierdzenia diagnozy.

U dzieci poniżej szóstego roku życia postawienie diagnozy jest trudniejsze, ponieważ są one zbyt młode, by wykonać u nich spirometrie, której wykonanie wymaga pewnej współpracy z badanym.

Spirometria jest najskuteczniejszym badaniem pozwalającym zdiagnozować astmę. Spirometria zalecana jest również w kontroli leczenia astmy – zaleca się przeprowadzenie spirometrii raz do roku lub co dwa lata w celu sprawdzenia, jak dobrze kontrolowana jest astma u danego pacjenta.

Szczytowy przepływ wydechowy, PEF (z ang. peak expiratory flow) – parametr spirometryczny określający maksymalne natężenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe podczas maksymalnie nasilonego wydechu wyrażany w l/min.

W praktyce lekarza rodzinnego używa się aparatu, zwanego pikflometrem (z ang. peak flow meter), dostępnego także w wersji zminiaturyzowanej (minipikflometr).

Przenośne pikflometry pozwalają na wykonywanie przez pacjentów cierpiących na astmę oskrzelową  samodzielnych pomiarów szczytowego przepływu wydechowego, będących podstawą samokontroli.

Rozpoznanie różnicowe

Wiele innych stanów może wywoływać symptomy podobne do objawów astmy.

U dzieci należy wziąć pod uwagę inne choroby górnych dróg oddechowych, np. alergiczny nieżyt nosa i zapalenie zatok, a także inne przyczyny niedrożności dróg oddechowych, w tym: aspirację ciała obcego, zwężenie tchawicy lub laryngotracheomalację, pierścienie naczyniowe, powiększone węzły chłonne czy guzy szyi.

U dorosłych należy wziąć pod uwagę przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, zastoinową niewydolność serca, guzy w drogach oddechowych, a także kaszel wywołany zażywaniem inhibitorów ACE.

Przewlekła obturacyjna choroba płuc może współistnieć z astmą i może występować jako powikłanie astmy oskrzelowej. U znacznej części osób po 65 roku życia z chorobą dróg oddechowych z obturacją rozwinie się astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc. Objawy przewlekłej obturacyjnej choroby płuc są bardzo podobne do objawów astmy a zasady postępowania z chorym w przypadku POChP i astmy są podobne (stosowanie kortykosteroidów, długo działających beta-agonistów i zaprzestanie palenia. POChP koreluje z większą ekspozycją na dym tytoniowy, a także starszym wiekiem, mniejszą odwracalnością objawów po podaniu leku rozszerzającego oskrzela i niskim prawdopodobieństwem atopii w wywiadzie rodzinnym.

Leczenie astmy

Astmy nie można wyleczyć ale zazwyczaj można złagodzić jej objawy.

W przypadku każdego pacjenta należy opracować indywidualny plan leczenia, obejmujący zarówno leczenie przewlekle, jak i postepowanie w razie zaostrzenia. Zindywidualizowany plan dla pacjenta powinien obejmować ograniczenie kontaktu z alergenami, badania oceny nasilenia objawów i zażywanie lekarstw.

Najskuteczniejsze leczenie astmy polega na identyfikacji czynników, które ją wywołują, np. dymu papierosowego, zwierząt domowych, perfum i eliminowaniu kontaktu z nimi.

Leczenie astmy ma na celu zapobieganie napadów trudności w oddychaniu i kaszlu oraz zmniejszeniu uciążliwości objawów kiedy atak astmy wystąpi.

Leki rozszerzające oskrzela zalecane są w celu doraźnego leczenia objawowego. U osób ze sporadycznymi atakami nie są potrzebne inne leki.

W astmie oskrzelowej łagodnej (ponad dwa ataki tygodniowo) zaleca się stosowanie małych dawek kortykosteroidu wziewnego lub doustnych leków przeciwleukotrienowych bądź stabilizatorów komórek tucznych.

U osób mających codziennie ataki stosuje się wyższe dawki kortykosteroidów wziewnych.

W astmie umiarkowanej lub ciężkiej dodatkowo stosowane bywają także kortykosteroidy doustne.

Rokowanie

Rokowanie w astmie jest na ogół dobre, w szczególności u dzieci z łagodną postacią astmy. W ciągu ostatnich kilku dekad śmiertelność zmalała ze względu na lepsze rozpoznanie i lepszą opiekę. Jeśli astmę zdiagnozowano w dzieciństwie, to po dekadzie objawy choroby już nie występują w połowie przypadków.