W Polsce uważa się, że lekarze rodzinni mogą kroić tylko chleb i szynkę. W Szwecji lekarze rodzinni wykonują w przychodniach zabiegi z zakresu małej chirurgii. Jako szwedzki allmänläkare miałem w minionym tygodniu kilku pacjentów z małymi, ale wymagającymi szycia ranami skóry.

Jeden pacjent – młody mężczyzna pracujący w rzeźni – skaleczył się nożem w rękę. Na szczęście nie uszkodził ścięgien ani struktur kostno-stawowych. Za to miał paniczny lęk przed ukłuciem igłą i o mało nie zemdlał przy znieczuleniu (które wymaga nakłucia igłą strzykawki i podania środka znieczulającego podskórnie). Pacjent przeżył znieczulenie bez napadu paniki, ale nie pozwolił sobie na kolejne ukłucie. Tym razem wykonane przez pielęgniarkę, która podaje w takich przypadkach anatoksynę przeciwtężcową.

Drugi pacjent – Polak pracujący w szwedzkiej rzeźni od wielu lat – upuścił ostre narzędzie na stopę i pomimo obuwia ochronnego uszkodził skórę grzbietowej części stopy. Na szczęście rana była powierzchowna a mój dzielny rodak z Polski nie miał obaw ani przed znieczuleniem rany ani przed zastrzykiem z anatoksyną przeciwtężcową.

Trzeci pacjent to starszy pan, który przewrócił się w domu i upadł -nieszczęśliwie uderzając tyłem głowy w kant mebla – i rozciął skórę potylicy. Ponieważ starszy pan zażywał leki przeciwkrzepliwe – z powodu migotania przedsionków – obficie krwawił z rany głowy. Żona pacjenta – emerytowana pielęgniarka – udzieliła mężowi pierwszej pomocy robiąc opatrunek uciskowy. Na szczęście – pacjent mimo urazu głowy – nie miał objawów wstrząśnienia mózgu.

Ponieważ Szwedzi kochają przyrodę i zwierzęta – stosunkowo często – do przychodni zgłaszają się pacjenci z ranami kąsanymi zadanymi zębami zwierząt domowych: psów i kotów. Rany kąsane są zwykle małe, ale głębokie – uszkodzenie jest większe niż samo przedziurawienie skóry. Często goją się źle i łatwo ulegają zakażeniu. Ponieważ pokąsanie przez psy lub koty wiąże się z niebezpieczeństwem zakażenia florą bakteryjną znajdującą się w jamie ustnej zwierząt, dlatego pacjentom zapisujemy stosowne antybiotyki. Pacjentów z ranami kąsanymi obowiązuje również profilaktyka przeciwtężcowa.

Pierwszym działaniem w przypadku skaleczenia lub rany kąsanej powinno być dokładne ich przemycie wodą, a następnie zdezynfekowanie za pomocą preparatu bakteriobójczego. Nie należy stosować preparatów zawierających w swoim składzie jodynę lub alkohol z uwagi na ich działanie drażniące oraz wysuszające. Następnie należy opanować krwawienie a na ranę założyć opatrunek. Po udzieleniu pierwszej pomocy pacjenci zgłaszają się do lekarza.