Każdy dzień pracy szwedzkiego lekarza ogólnego odpowiednika polskiego lekarza rodzinnego obfituje w ciekawe przypadki. Dzisiaj moim pierwszym pacjentem był mężczyzna w wieku 40 plus, który od ponad 4 miesięcy miał krew w stolcu. Proszę sobie wyobrazić, że w Szwecji – jednym z najbardziej rozwiniętych krajów świata (gdzie służba zdrowia jest bezpłatna i dostępna) – młody wykształcony mężczyzna – zwleka z zamówieniem wizyty u lekarza w przypadku alarmującego objawu jakim jest krew w stolcu.

Pod względem zapadalności na świecie rak jelita grubego stanowi drugi co do częstotliwości nowotwór złośliwy u kobiet i trzeci u mężczyzn.

Niestety – mimo kampanii informacyjnych w mediach – w dalszym ciągu lekarze rodzinni spotykają w swojej praktyce pacjentów przekonanych o tym, że przyczyną krwi w stolcu są często występujące hemoroidy lub rzadziej spotykana, ale bolesna szczelina odbytu. Owszem – jeśli przyczyną świeżej krwi w stolcu są hemoroidy lub szczelina odbytu to prędzej czy później krwawienie ustaje. Ale jeśli przyczyną jest nowotwór umiejscowiony w jelicie grubym to pacjent krwawi i krwawi. I wcale nie muszą to być duże ilości krwi…

Mężczyzna, który dzisiaj do mnie przyszedł na wizytę z powodu krwi w stolcu miał guz w odbytnicy wyczuwalny palcem (takie badanie nazywa się per rectum). Do badania per rectum lekarze używają lateksowych rękawiczek. Wystarczyło temu mężczyźnie wsadzić palec wskazujący do odbytnicy, żeby wyczuć guz a po wyjęciu palca na lateksowej rękawiczce zobaczyć świeżą krew.

Badanie rektoskopowe tego mężczyzny potwierdziło podejrzenie. Plastikowy wziernik wsadzony do odbytnicy uwidocznił krwawiący guz w bańce odbytnicy w odległości 7 cm od anus (otwór odbytniczy).

Objaw jakim jest krew w stolcu powinien być traktowany jako alarmujący do czasu, kiedy lekarze nie wykluczą raka jelita grubego. Do potwierdzenia źródła krwawienia z jelita grubego potrzebne jest wykonanie rektoskopii i koloskopii.

Dlatego pamiętajmy o czujności diagnostycznej i nie lekceważmy alarmującego objawu jakim jest krew w stolcu. Rak odbytnicy może powodować obecność świeżej krwi na stolcu, z kolei rak zstępnicy i esicy („wyżej” położonych części jelita grubego) może być przyczyną obecności krwi zmieszanej ze stolcem lub na stolcu. 

Spóźniona diagnoza oznacza spóźnioną terapię i gorszą prognozę. W Szwecji na 5 letnie przeżycie może liczyć 66% pacjentów z diagnozą raka odbytu.