Chrapanie – wibracja języczka i podniebienia miękkiego podczas wdechu. Najczęściej występuje podczas snu. Choć nie zagraża życiu, może być objawem groźnego bezdechu sennego. W czasie chrapania natężenie dźwięku może sięgać 85 decybeli, co w sposób oczywisty może utrudniać sen osobie dotkniętej tym problemem i innym, śpiącym w pobliżu.
Dla porównania poziom natężenia dźwięku:
60 dB – odkurzacz
70 dB – wnętrze głośnej restauracji
80 dB – głośna muzyka w pomieszczeniach, trąbienie
90 dB – ruch uliczny
Chrapanie jest bardzo powszechne. Wszyscy chrapiemy od czasu do czasu. Ocenia się, że około 30% dorosłych ludzi chrapie. Częstotliwość rośnie wraz z wiekiem. Może być dziedziczne.
Przyczyną chrapania jest utrudniony przepływ powietrza przez drogi oddechowe, co powoduje turbulencje wprawiające podniebienie i języczek w drgania. Dźwięk chrapania może pochodzić z różnych struktur anatomicznych dróg oddechowych, na przykład języczka podniebienia miękkiego, korzenia języka, gardła lub migdałków. Kiedy śpimy te struktury są zwiotczałe i wtedy dochodzi do chrapania.
W większości przypadków chrapanie nie ma przyczyny. Ale w niektórych przypadkach można znaleźć medyczne przyczyny chrapania.. Do najczęstszych przyczyn należy: otyłość (ucisk tkanki tłuszczowej na gardło), alergia (obrzęk ścian dróg oddechowych), niedoczynność tarczycy, powiększone migdałki oraz zatkany nos w wyniku przeziębienia, polipów nosa lub skrzywionej przegrody nosa. Przyczyną chrapania jest również osłabienie mięśniówki gardła w trakcie procesów starzenia się organizmu.
Czasami chrapanie jest wynikiem naszych złych nawyków jak picie alkoholu, palenie papierosów, używanie tabletek nasennych lub uspokajających. Czasami chrapiemy również wtedy kiedy śpimy na plecach.
Kiedy nasze chrapanie jest szkodliwe dla zdrowia? Kiedy odpowiesz „tak” na większość poniżej podanych pytań:
- Czy chrapiesz tak głośno, że słychać chrapanie przez zamknięte drzwi?
- Czy czujesz się w ciągu dnia zmęczony lub senny?
- Czy ktoś z domowników zaobserwował, że w czasie snu masz przerwy w oddychaniu?
- Czy leczysz się z powodu nadciśnienia tętniczego?
- Czy twoje BMI jest większe niż 35?
- Czy masz powyżej 50 lat?
- Czy masz obwód szyi powyżej 40 centymetrów
Jeśli większość odpowiedzi na zadane pytania jest pozytywna nie oznacza, że cierpisz na zespół bezdechu sennego ale ryzyko, że go masz jest większe.
Czy można przestać chrapać? Zastosuj się do następujących zaleceń:
- Zmień styl życia:
- Utrzymuj wagę na zdrowym poziomie,
- Regularnie zażywaj ruchu,
- Pij mniej alkoholu,
- Przestań palić albo zmniejsz ilość papierosów,
- Zweryfikuj potrzebę używania leków nasennych i uspakajających.
- Śpij na boku – metoda piłki tenisowej: do spania założyć dopasowany T-shirt a pod niego piłkę tenisową (wtedy w trakcie snu piłka tenisowa uniemożliwia spanie na plecach).
- Jeśli masz alergię stosuj leczenie przeciw alergiczne a ponadto:
- odkurzaj regularnie swoje mieszkanie,
- jeśli masz alergię na zwierzęta futerkowe – nie pozwól spać psu lub kotu w twoim łóżku,
- jeśli masz alergię na pyłki – nie susz prania na świeżym powietrzu w okresie pylenia.
- Zastosuj wyroby medyczne dostępne w aptece bez recepty polecane na chrapanie (takie, które rozszerzają nozdrza lub spraye, które działają na struktury gardła).
- Jeśli chrapiesz i w czasie snu masz przerwy w oddychaniu to powinieneś skontaktować się z laryngologiem w celu rejestracji snu i monitorowania bezdechu sennego. Zwłaszcza jeśli masz następujące objawy:
- okresy bezdechu w czasie snu,
- chrapiesz co najmniej 3 noce w ciągu tygodnia,
- chrapiesz bardzo głośno,
- czujesz się zmęczony w ciągu dnia,
- zasypiasz za kierownicą,
- budzisz się z bólem głowy i zatkanym nosem.
Diagnostyka bezdechu sennego:
Związek nadwagi i zespołu bezdechu sennego jest oczywisty. W czasie zespołu bezdechu sennego dochodzi do „zapadania dróg oddechowych” i przerw w oddychaniu. Następstwem tego jest niedotlenienie narządów organizmu, w tym życiowo ważnych jak mózg i serce.
Pierwszym krokiem w leczeniu chrapania jest diagnostyka, aby zbadać przyczynę chrapania i ustalić czy chrapaniu towarzyszą niebezpieczne przerwy w oddychaniu, czyli bezdechy. W tym celu wykorzystuje się screeningowe badanie nocne zwane pulsoksymetrią nocną. W trakcie badania w czasie jednej nocy monitorowane są parametry, na podstawie których można ocenić, czy następuje niedotlenienie organizmu.
Leczenie
Przede wszystkim likwidacja przyczyn chrapania: eliminacja używek oraz redukcja masy ciała u osób otyłych.
Preparaty dostępne w aptekach
Do niedawna sądzono, że stosowanie preparatów dostępnych w aptekach, powodujących zmianę napięcia tkanek tylnej ściany gardła, likwiduje lub w znacznym stopniu ogranicza uciążliwe dźwięki chrapania. Dostępne są różne postaci preparatów na chrapanie: listek doustny , spray do gardła, spray do nosa, plastry na nos. Jednak w ostatnich publikacjach udowodniono, że środki te nie działają.
Aparaty wewnątrzustne
Aparaty wewnątrzustne wysuwające do przodu żuchwę – ang. mandibular advancement device MAD – leczenie chrapania i bezdechu w stopniu lekkim i umiarkowanym.
Aparat CPAP
Kiedy chrapanie jest objawem obturacyjnego bezdechu podczas snu (stopień ciężki) najlepszym leczeniem jest stosowanie aparatu CPAP (Continuous Positive Airway Pressure).
pawelpaulkula.com 