Ponieważ czas konsultacji lekarskiej jest zwykle ograniczony dobrze jest przygotować się do rozmowy z lekarzem, zwłaszcza jeśli powodem wizyty u lekarza jest temat trudny albo wstydliwy (choroby psychiczne, choroby ginekologiczne, problemy z erekcją, krew w stolcu). Niektórzy pacjenci czują się zażenowani, kiedy musza rozmawiać z lekarzem o dolegliwościach należących do sfery intymnej (badanie ginekologiczne u kobiet, badanie per rectum prostaty u mężczyzn czy rektoskopia u obydwu płci). Najlepiej jak tego typu rozmowy przeprowadzamy z lekarzem rodzinnym, którego dobrze znamy i do którego mamy zaufanie.
Niektórzy pacjenci odczuwają lęk przed wizytą u lekarza. Ale jeszcze trudniej jest żyć z objawami chorób psychicznych (obniżony nastrój, stany lekowe, bezsenność) lub somatycznych, które budzą podejrzenie choroby nowotworowej (krew w stolcu, guzek w piersi).
Lekarz ma obowiązek być obiektywny i neutralny w swojej ocenie. Obowiązuje go również tajemnica lekarska. Anamneza umożliwia postawienie diagnozy w większości przypadków. Dlatego szczera rozmowa z lekarzem jest gwarancją powodzenia procesu diagnostyczno-terapeutycznego.
Poniżej przedstawiam rady jak przygotować się do konsultacji lekarskiej, zwłaszcza dotyczącej trudnych tematów:
1. Żeby lepiej zorganizować nasze myśli wokół problemu z którym zgłaszamy się do lekarza dobrze jest napisać na kartce papieru wszystkie objawy. Czasami pod presją ograniczonego czasu wizyty u lekarza zapominamy o ważnych faktach z historii choroby. A wywiad chorobowy to połowa sukcesu w postawieniu prawidłowej diagnozy.
2. Kiedy boisz się wizyty u lekarza możesz spróbować telemedycyny, która stwarza pacjentowi większe możliwości do zachowania anonimowości. Pacjent czuje się bezpiecznej w domu – na swoim terytorium. Oczywiście wizyta w przychodni, szpitalu czy izbie przyjęć na ostrym dyżurze daje lekarzowi większe możliwości diagnostyczne. Ale dla pacjentów placówki służby zdrowia to miejsca gdzie czują się zdenerwowani.
3. Poczytaj o swoich dolegliwościach w poradnikach medycznych lub w internecie. Wielu pacjentów poprzedza wizytę u lekarza – konsultacją z doktorem Google. Nie ma w tym nic złego. Nie wszyscy czują się dostatecznie kompetentni w sprawach . zdrowia i choroby, dlatego szukają informacji o swoich dolegliwościach w internecie. Czasami barierą jest terminologia medyczna używana przez profesjonalistów medycznych.
4. Bądź precyzyjny w swoich wypowiedziach. Należy być precyzyjnym w przekazywaniu informacji na temat historii choroby i leczenia. Dotyczy to długości trwania symptomów oraz ich częstotliwości. Nasilenie bólu dobrze jest przedstawić w skali od 1-10. Dużo trudniej jest zmierzyć ilość utraconej krwi (krwawienia z nosa, obfite miesiączki, krew w stolcu). Dobrze jest mieć ze sobą listę zażywanych leków i ich dawkowanie (przepisanych przez lekarza na receptę i kupowanych w aptece bez recepty).
5. Czasami w czasie konsultacji lekarskiej jesteśmy zasypywani przez lekarza dużą ilością informacji w bardzo krótkim czasie. W przypadku niezrozumienia tego co mówi do nas lekarz należy zadawać pytania w celu uzyskania dodatkowych wyjaśnień. W sytuacji kiedy lekarz używa fachowej terminologii medycznej powinno się poprosić o informacje podane językiem zrozumiałym dla pacjenta i jego rodziny.
6. W przypadku zdenerwowania, a nawet lęku przed konsultacją lekarska należy o tym wprost powiedzieć lekarzowi. To żaden wstyd. Większość lekarzy występuje również w roli pacjentów i wiedzą z własnego doświadczenia jak się czuje pacjent szukający pomocy u lekarza. We współczesnej służbie zdrowia relacja lekarz – pacjent powinna być partnerska, a nie paternalistyczna (jak to miało miejsce w przeszłości). Za postawienie prawidłowej diagnozy odpowiada lekarz ale sprawa wyboru odpowiedniej metody leczenia powinna być wynikiem porozumienia miedzy lekarzem a pacjentem.
7. Pamiętaj, że lekarzy pracujących w fizycznych placówkach służby zdrowia oraz lekarzy pracujących w telemedycynie obowiązuje tajemnica lekarska. Dotyczy to wszystkich etapów konsultacji lekarskiej i wszystkich elementów procesu diagnostyczno-terapeutycznego od wywiadu chorobowego poprzez badanie fizykalne po badania dodatkowe laboratoryjne, obrazowe i inne.
8. W przypadku podejrzenia chorób przenoszonych drogą płciową często pacjenci mają poczucie wstydu. Dotyczy to nie tylko młodych singli ale również pacjentów pozostających w stałych związkach, którzy mieli pozamałżeńskie kontakty seksualne. Czasami tacy pacjenci zgłaszają się do lekarza z prośbą o wykluczenie takich chorób jak HIV, klamydioza, rzeżączka.
9. Dla wielu kobiet badanie ginekologiczne jest krępujące i niektóre pacjentki wybierają w celu takiego badania lekarki a nie lekarzy. I to jest zrozumiałe, chociaż nie zawsze jest możliwość wyboru lekarza. Innym badaniem bardzo krępującym dla pacjentów jest rektoskopia czyli wziernikowanie końcowego odcinka przewodu pokarmowego wykonywane sztywnym wziernikiem.
10. Do trudnych konsultacji lekarskich należą również konsultacje, w czasie których lekarz rozmawia z pacjentem na temat nowo zdiagnozowanej choroby nowotworowej. W takich przypadkach dobrze jest żeby w trakcie konsultacji uczestniczył nie tylko pacjent/pacjentka ale również najbliższy członek rodziny. Chodzi o zapewnienie pacjentowi w możliwie największym stopniu poczucia bezpieczeństwa. Przekazywanie informacji o nowotworach złośliwych i innych chorobach o niepewnym rokowaniu wymaga od lekarza dużych umiejętności komunikacyjnych i empatii. Podobnie jest w sytuacji kiedy lekarz informuje rodzinę o zbliżającej się śmierci lub o zgonie pacjenta.