Definicja
Brodawka (łac. verruca) – zmiana skórna, potocznie nazywana także kurzajką, znajdująca się na szerokiej podstawie, często o nierównej, hiperkeratotycznej powierzchni wywołana zakażeniem wirusem HPV (ang. human papilloma virus).
Do zakażenia wirusem brodawczaka dochodzi przez kontakt bezpośredni lub pośredni. Na przykład przez mikro rany w czasie drapania czy golenia. U osób obgryzających paznokcie może dojść do zakażenia wirusem HPV i powstawania brodawek wokół paznokci. Ryzyko wystąpienia brodawek stóp jest większe kiedy chodzimy boso po wilgotnej powierzchni na pływalni lub pod prysznicem. Chodzenie na bosaka po wilgotnej podłodze np. na basenach pływackich lub kąpielowych ułatwia powstawanie brodawek stóp (dlatego należy używać klapek na basenach i pod prysznicami dla większej publiczności). Zakażenie wirusem brodawczaka może być przenoszone przez ręczniki, maszynki do golenia lub nożyczki do paznokci.
U pacjentów, którzy mieli wcześniej brodawki skórne dochodzi 3 razy częściej do powstawania nowych brodawek niż u osób, którzy nie mieli wcześniej brodawek.
Nowe brodawki są najbardziej zakaźne.
Połowa brodawek skórnych ustępuje samoistnie w ciągu 1 roku, a 2/3 brodawek w ciągu 2 lat.
Rodzaje brodawek
Brodawki zwykłe (verrucae vulgares) – grudki naskórkowe o nierównej hiperkeratotycznej powierzchni, mające kolor skóry i wielkość 5–10 mm. Zlokalizowane są na palcach rąk, na wałach paznokciowych (verrucae periunguales), niekiedy pod płytką paznokciową (verrucae subunguales).
Brodawki stóp (verrucae plantares) – zlokalizowane na podeszwowej części stóp, mające szorstką powierzchnię i kolor skóry, mogące osiągać 1–2 cm wielkości. Są dwojakiego rodzaju: rozsiane, głębokie (myrmecia) lub bardziej powierzchowne, zlewające się w skupiska tworząc tzw. brodawki mozaikowe (ang. mosaic warts). Brodawki typu myrmecia często są bolesne i mogą utrudniać chodzenie.
Występowanie
Przyjmuje się, że nawet do 10% ludzkości zarażonych jest wirusem brodawczaka. Rzadko występują u dzieci poniżej 5 roku życia i dorosłych. Najczęściej brodawki spotykane u nastolatków w wieku 12-16 lat. Około 4-5 % dzieci i młodzieży ma brodawki na rękach lub stopach.
Objawy
Brodawki sa zwykle niebolesne i stanowią przede wszystkim problem kosmetyczny. Brodawki wystepujace na podeszwowej części stóp lub w okolicach paznokci mogą sprawiać dolegliwości bólowe.
Diagnostyka
Typowy obraz kliniczny.
Leczenie
Jeśli brodawki nie sprawiają dolegliwosci to ich leczenie nie jest konieczne.
Większość brodawek ustępuje spontanicznie dlatego ich leczenie nie jest konieczne. U dzieci w wieku szkolnym 95% przypadków ulega samoleczeniu w ciągu 5 lat.
Jeśli chcemy przyspieszyć leczenie brodawek możemy użyć jednej z metod wymienionych poniżej :
- metody „chemiczne” polegające na stopniowym chemicznym „wypalaniu” brodawek przy zastosowaniu różnych substancji (najczęściej zawierające kwas salicylowy lub kwas mlekowy) oraz jednoczesnym ich „rozmiękczaniu” przy użyciu kąpieli w ciepłej wodzie zmienionej chorobowo okolicy i usuwaniu zmienionego naskórka przy pomocy pilnika; leczenie to jest długotrwale i wymaga codziennej aplikacji srodka chemicznego w ciagu kilkunastu tygodni co wymaga dużej dozy cierpliwości.
- krioterapia przy pomocy ciekłego azotu jest prostszym sposobem; wymagana jest terapia co 2 tygodnie aż do całkowitej destrukcji brodawki; mrożenie brodawek może być bardzo bolesne dlatego nalezy unikac tej metody u malych dzieci.
- usunięcie chirurgiczne (wycięcie lub elektrokoagulacja) stosuje sie rzadko z powodu długo gojacej sie rany i blizny po wyciętej brodawce; nie poleca się tej metody do usuwania brodawek na stopach.
- ablacja za pomocą lasera niszczy selektywnie naczynia krwionośne w brodawce; kauteryzacja brodawki prowadzi do jej obumarcia; zwykle potrzebne są 2-3 zabiegi.
Konsultacja dermatologa
Konsultacja dermatologiczna jest wskazana u pacjentów:
- u których brodawka przypomina zmianę nowotworową,
- poddanych immunosupresji lub po transplamtacji,
- gdy brodawki są duże, rozsiane lub sprawiają dolegliwości bólowe.
pawelpaulkula.com 