Zdrowie według Światowej Organizacji Zdrowia
Stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko brak choroby lub niepełnosprawności. W ostatnich latach definicja ta została uzupełniona o sprawność do prowadzenia produktywnego życia społecznego i ekonomicznego a także wymiar duchowy. Zdrowie to także zdolność i umiejętność pełnienia ról społecznych, adaptacji do zmian środowiska i radzenia sobie z tymi zmianami.
Wyróżnia się :
- Zdrowie fizyczne – prawidłowe funkcjonowanie organizmu, jego układów i narządów;
- Zdrowie psychiczne :
- Zdrowie umysłowe – zdolność do logicznego, jasnego myślenia,
- Zdrowie emocjonalne – zdolność do rozpoznawania emocji, wyrażania ich w odpowiedni sposób, umiejętność radzenia sobie ze stresem, napięciem, lękiem, depresją, agresją;;
- Zdrowie społeczne – zdolność do nawiązywania, podtrzymywania i rozwijania prawidłowych relacji z innymi ludźmi;
- Zdrowie duchowe – u niektórych ludzi związane z wierzeniami i praktykami religijnymi, u innych osobisty zbiór zasad, zachowań i sposobów osiągania wewnętrznego spokoju i równowagi.
Zdrowie psychiczne
Wedlug WHO nie ma jednej, oficjalnej definicji zdrowia psychicznego, poniewaz roznice kulturowe, subiektywne odczucia oraz rywalizujące ze sobą profesjonalne teorie wpływają na to, jak termin ten jest rozumiany. Jedynym aspektem z którym zgadza się większość ekspertów jest to, że zdrowie psychiczne i zaburzenia psychiczne nie są do siebie przeciwstawne. Innymi słowy, brak rozpoznanej choroby psychicznej nie musi oznaczać zdrowia psychicznego.
Jednym ze sposobów na określenie stanu zdrowia psychicznego jest sprawdzenie jakości funkcjonowania danej osoby na co dzień. Jeśli jest zdolna do działania, potrafi znieść stres życia codziennego, utrzymać poprawne stosunki międzyludzkie i byc niezalezna, oraz jest w stanie odzyskać siły po trudnych sytuacjach życiowych, oznacza to, że jest to osoba zdrowa psychicznie.
Wyznaczniki zdrowia
Według WHO – Światowej Organizacji Zdrowia na zdrowie indywidualne i zdrowie zbiorowości wpływa wiele czynników. Są to głównie warunki środowiska otaczającego, czynniki genetyczne, warunki ekonomiczne, poziom wykształcenia, stosunki międzyludzkie w bliskim otoczeniu i w rodzinie. W mniejszym stopniu jest to dostępność i korzystanie z opieki zdrowotnej. Według Lalonde’a występują cztery czynniki wpływające na stan zdrowia człowieka. Są to :
- Styl życia – jego udział jest największy 50-60 % i jednocześnie jego zmiana leży w zasięgu możliwości każdego człowieka;
- Środowisko fizyczne oraz społeczne życia i pracy – 20%:
- Czynniki genetyczne – 20%;
- Służba zdrowia, która może rozwiązać 10% problemów zdrowotnych społeczeństwa.
Zdrowie nie jest stanem statycznym. We wszystkich okresach życia należy:
- chronić je – czyli zapobiegać chorobom (profilaktyka),
- doskonalić je, pomnażać, zwiększać jego potencjał (promocja zdrowia),